صادرات ماهی ایران می تواند ارزآوری خوبی برای کشور داشته باشد. امروزه صنعت پرورش ماهی در کشور به شغل پرسودی تبدیل شده است. پرورش انواع ماهی‌ها به اکسیژن، میزان شوری، دما و تغذیه متناسب نیاز دارد تا بهره‌وری بهتری داشته باشند. ماهی‌ها سرشار از پروتئین، آهن، فسفر و ویتامین‌ها‌ی مختلف هستند که خواص مهمی برای سلامتی انسان دارند و از بیماری‌هایی مانند سرطان خون جلوگیری می‌کنند. صادرات آبزیان ایران در حال گسترش است و انواع ماهی‌ها مانند میگو، خاویار و قزل آلا به کشور‌هایی از قبیل عراق، روسیه، امارات و دیگر کشور‌ها صادر می‌شوند. در این مقاله از سری مقالات آموزش تجارت، صادرات، واردات، پرورش ماهی، خواص و عوامل مربوط به آن را بررسی می‌کنیم، در ادامه همراه باشید.

صادرات ماهی ایران به کشور‌های خارجی

میزان صادرات ماهی ایران به کشور‌های خارجی یکسان نیست و میزان آن‌ها برخی سال‌ها افزایش یا کاهش دارند. در سال گذشته صادرات آبزیان حدود صد هزار تن بوده که ۲۸ درصد نسبت به سال قبل‌تر رشد داشته است. میزان صادرات میگو  حدود ۳۳ هزار تن بوده است و بقیه صادرات ماهی‌ها مربوط به ماهی‌هایی مانند قزل آلا، ماهیان دریایی، ماهی‌های گرمابی، خاویار و یال اسبی و… بوده است. علاوه بر ماهی‌ها خوراک آبزیان و کنسرو ماهی هم به کشور‌های دیگر صادر می‌شوند. کشورهایی که مقصد صادرات آبزیان ایران هستند شامل چین، امارات، کویت، عراق، روسیه، قرقیزستان، ترکمنستان، پاکستان، ارمنستان، اروپا، لبنان و… می‌باشند.

نکاتی در مورد صادرات ماهی‌ ایران

صادر کنندگان ماهی‌ها باید بازاریابی خوبی برای انواع آبزیان پیدا کنند و بازار‌های هدف را بشناسند، در صادرات بسته بندی شیک و محکم ماهی‌ها بسیار اهمیت دارد تا بتواند ماهی‌ها را از آلودگی‌ها حفظ کرده و بهداشتی به مقصد برسانند. همچنین تاجران باید تغییرات ارزی و اتفاقات مهم که بر قیمت آبزیان اثر دارد را در نظر بگیرند. در صادرات آبزیان حفظ بازار‌های همسایه سودآوری بهتری از کشور‌های دور دارد و تاجران همواره باید درصدد حفظ مشتری‌های نزدیک و همسایه‌ها باشند.

ماهی قزل‌آلا و پرورش آن

بهتر است بدانید که ماهی قزل آلا نقش مهمی در صادرات آبزیان کشور دارد و مقدار صادرات آن بیشتر از دیگر ماهی‌ها می‌باشد. این ماهی از ماهیان سرد آبی بوده و بدنی فشرده و باله دمی بزرگ‌تر از ماهی آزاد دارد. ماهی قزل آلا و دیگر ماهی‌ها برای پرورش و رشد به شرایط خاصی نیاز دارند که ما در این مقاله تنها به شرایط پرورش ماهی قزل آلا اشاره می‌کنیم، شرایط رشد این ماهی به این صورت است که آب و محل زیست ماهی قزل آلا باید از اکسیژن و دمای مناسبی برخوردار باشد تا ماهی‌ها تلف نشوند.

این ماهی‌ها سرد آبی هستند و در دمای ۱۲-۱۸ درجه رشد می‌کنند، دمای بالاتر، برای مثال ۲۴ درجه باعث تلف شدن این ماهی‌ها می‌شود. PH  مناسب برای این ماهی‌ها ۴/۸-۸/۶ می‌باشد و PH خارج از این محدوده برای آن‌ها خطرناک می‌باشد. میزان اکسیژن آب به دما و شوری آن بستگی دارد و اکسیژن مناسب آن باید با رشد این ماهی‌ها مطابقت داشته باشد. همچنین ماهی قزل آلا گوشتخوار است و برای پرورش آن تغذیه‌‌ی گوشتی مناسبی باید برای این ماهی تهیه شود. افراد علاقه مند به پرورش این ماهی و ماهی‌های دیگر باید از کارشناسان شیلات و افراد با تجربه مشاوره بگیرند.

ویژگی ماهی‌های پرورشی

ماهی‌های پرورشی باید از یکسری ویژگی‌هایی برخوردار باشند تا بهره‌وری آن‌ها بالا بوده و به رشد اقتصادی کشور کمک کنند. از جمله‌ی ویژگی‌های این ماهی‌ها عبارتند از:

  • این ماهی‌ها باید رشد سریعی داشته باشند و این به تغذیه، آب و جنس آن‌ها بستگی دارد.
  • ماهی‌ها باید بازار پسند بوده و متناسب با ذائقه‌ی مصرف کنندگان باشند.
  • ماهی‌های پرورشی لازم است در مقابل دستکاری‌ها، تورکشی‌ها و بیماری‌ها مقاوم باشند.
  • تکثیر و تعداد ماهی‌ها باید بصورت انبوه باشد.

غذای ماهی‌ها

به طور کلی ماهی‌ها از نظر تغذیه به سه دسته ماهیان گوشتخوار، گیاهخوار و همه چیزخوار تقسیم بندی می‌شوند و انواع ماهی‌ها بسیار زیاد است و هر کدام در یکی از این سه نوع تغذیه قرار می‌گیرند، اما اگر بخواهیم از انواع تغذیه ماهی‌ها نام ببریم، تغذیه ماهی‌ها شامل موارد زیر می‌باشد.

  • گیاهان: گیاهان دریایی و فیتو پلانکتون‌ها
  • انواع حشرات: مگس، جیرجیرک‌ها، ملخ، سوسک
  • انواع کرم‌ها: زالو، کرم‌های خوراکی و کرم‌های شکوفه
  • قورباغه، لاک پشت، موش صحرایی کوچک و ماهی‌های کوچک

ارزش غذایی و خواص ماهی‌ها

ماهی‌ها ارزش غذایی بالایی دارند و سرشار از پروتئین، ویتامین، فسفر، سلنیوم، آهن، منیزیم و ید می‌باشند، در کنار این ها ماهی‌ها حاوی مس، روی، کلسیم، سلنیم و سدیم… می‌باشند. ماهی‌ها با داشتن ارزش غذایی از خواص زیادی برای سلامتی انسان برخوردار هستند که عبارتند از:

  • مصرف ماهی‌ها پروتئین و آهن مورد نیاز بدن را تأمین کرده و از کم خونی جلوگیری می‌کند.
  • بخاطر سلنیوم خاصیت آنتی اکسیدانی داشته و از سرطان خون و روده جلوگیری می‌کند.
  • ماهی‌ها به علت فسفر فراوان از آلزایمر و اختلال حواس در دوران پیری جلوگیری می‌کنند.
  • ماهی‌ها چربی کمی دارند و مصرف آن‌ها باعث کاهش کلسترول خون می‌شود.

 

واردات ماهی‌ها از خارج

واردات ماهی به ایران از کشورهایی مانند چین، هند و سنگاپور می‌باشد، در کنار این‌ها برخی سال‌ها واردات ماهی‌ها از کشور‌های کره جنوبی، اسپانیا و آفریقا صورت گرفته است. مقدار دقیقی برای واردات ماهی‌ها نمی‌توان بیان کرد چون میزان واردات در سال‌های مختلف متغیر می‌باشد. برای مثال در سالی واردات ماهی از دیگر کشور‌ها ۳۳۰۵ هزار تن بوده است. در واردات لازم است سالم بودن ماهی‌ها توسط سازمان بهداشت تأیید شود، همچنین قوانین مربوط به واردات باید توسط وارد کنندگان رعایت شود تا آن‌ها در اداره گمرک دچار مشکل نشوند.

مناطق تولید و پرورش انواع ماهی‌ها

دریا‌ها بصورت طبیعی منبع تولید ماهی‌ها محسوب می‌شوند  و نقش مهمی در اقتصاد کشور دارند، دریای شمال و جنوب ایران از نظر تولید و پرورش ماهی‌ها از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. در دریاها ده‌ها هزار تن قزآلا، ماهی‌های سی بی، خاویار و دیگر ماهی‌ها پرورش می‌یابند که در بازار داخلی و صادرات مهم هستند. سالانه در بازار‌های مختلف ایران هزاران تن انواع ماهی از پرورشگاه‌های شهر‌های مختلف  خرید و فروش می‌شوند که برای عده‌ای بعنوان تجارت پرسود محسوب می‌شود. امروزه در شهر‌های مختلف ایران صنعت پرورش ماهی گسترش یافته است برای مثال مناطق غربی به علت منابع آبی تازه و مناسب نقش فعالی در پرورش انواع ماهی‌ها دارد، به طور کلی سالانه در مازندران، رشت، هرمزگان، اصفهان، اردبیل، مرکزی و… هزاران تن از انواع ماهی‌ها پرورش‌یافته و به کشور‌هایی مانند ترکمنستان، عراق و کویت صادر می‌شود.